Vióuleto(-de-Rivinius)
Viola riviniana
Violaceae
Nom en français : Violette de Rivinius.
Descripcioun :La vióuleto-de-Rivinius fai partido dóu group de vióuleto que fai d'entre-nous. Se recounèis à si fueio en rouseto à la flourido, à sis estipulo primo e franjado en triangle (e pas en lanço) e soun esperoun pulèu clar. Trachis dins li bos coume li blachiero sus sòu séusous. Coumpara emé la vióuleto-de-Reichenbach que ié sèmblo proun, mai que trachis pulèu sus cauquié.
Usanço :Li flour de vióuleto soun manjadisso, li meiouro soun li mai perfumado, coume Viola odora o Viola suavis. Soun richo en vitamino C e A.
Port : Erbo
Taio : 10 à 25 cm
Fueio : Basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2.5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Blachiero
- Champino
- Orle de bos
- Castagnaredo
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco
Ref. sc. : Viola riviniana Rchb., 1823
(= Viola canina L. )
Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )